Trong những năm gần đây, thị trường bất động sản tại TP.HCM phát triển mạnh mẽ với hàng loạt dự án chung cư quy mô lớn. Hàng trăm nghìn căn hộ đã được bàn giao cho người dân, trở thành mái ấm của nhiều gia đình trẻ cũng như kênh đầu tư hấp dẫn. Tuy nhiên, song song với sự phát triển này lại tồn tại một vấn đề nhức nhối: sổ hồng chung cư.

Đối với người mua nhà, sổ hồng chung cư không chỉ là giấy tờ pháp lý khẳng định quyền sở hữu, mà còn là yếu tố quyết định đến khả năng giao dịch, thế chấp, vay vốn và bảo vệ quyền lợi lâu dài. Thế nhưng, hàng chục nghìn căn hộ tại TP.HCM đã bàn giao nhiều năm nhưng vẫn “treo” sổ, khiến cư dân lâm vào tình trạng bức xúc, khiếu kiện kéo dài.
Vấn đề chậm cấp sổ hồng chung cư đã trở thành rào cản lớn không chỉ với người dân mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến niềm tin của thị trường bất động sản. Vậy thực trạng này đang diễn ra như thế nào, nguyên nhân vì đâu và đâu là giải pháp?
1. Thực trạng hàng chục nghìn căn hộ chưa có sổ hồng chung cư
1.1. Con số biết nói: hơn 100.000 căn hộ vướng sổ hồng
Theo báo cáo của Sở Tài nguyên và Môi trường TP.HCM, tính đến nay có khoảng 108.170 căn hộ thuộc 176 dự án chưa được cấp sổ hồng chung cư. Trong 8 tháng gần nhất, cơ quan chức năng đã nỗ lực xử lý và cấp giấy chứng nhận cho hơn 87.500 căn hộ, nhưng vẫn còn hơn 13.000 – 20.000 căn đang chờ đợi.
Điều này có nghĩa là hàng chục nghìn hộ gia đình tại TP.HCM vẫn chưa thể yên tâm “an cư” vì chưa có sổ hồng chung cư để đảm bảo quyền lợi pháp lý.
1.2. Tác động trực tiếp đến quyền lợi của cư dân
Hậu quả lớn nhất của việc chậm cấp sổ hồng chung cư chính là cư dân không thể thực hiện quyền sở hữu hợp pháp của mình. Cụ thể:
- Không thể chuyển nhượng hoặc mua bán lại căn hộ.
- Không thể thế chấp vay ngân hàng để xoay vốn kinh doanh hoặc giải quyết nhu cầu tài chính.
- Giá trị căn hộ giảm sút so với các dự án đã có sổ.
- Người dân rơi vào trạng thái bức xúc, lo lắng và mất niềm tin vào chủ đầu tư.
2. Nguyên nhân khiến nhiều dự án chậm cấp sổ hồng chung cư
2.1. Nghĩa vụ tài chính chưa hoàn tất
Một trong những lý do phổ biến nhất khiến các dự án chậm được cấp sổ hồng chung cư là chủ đầu tư chưa hoàn thành nghĩa vụ tài chính với Nhà nước. Điều này bao gồm:
- Nợ tiền sử dụng đất: Nhiều dự án phát sinh thêm diện tích đất so với quy hoạch ban đầu, khiến chủ đầu tư phải nộp thêm khoản tiền sử dụng đất bổ sung.
- Chậm nộp thuế và phí: Không ít doanh nghiệp chậm trễ trong việc nộp các khoản phí, dẫn đến hồ sơ bị đình lại.
Ví dụ: Dự án 4S Riverside Linh Đông bị yêu cầu nộp bổ sung hàng tỷ đồng tiền sử dụng đất và tiền chậm nộp, gây bế tắc trong việc cấp sổ cho cư dân.
2.2. Vướng quy hoạch, pháp lý phức tạp
Nhiều dự án nằm trong diện quy hoạch làm đường hoặc ven sông, khiến việc xác định ranh giới đất và quyền sử dụng trở nên phức tạp. Ngoài ra, một số dự án còn vướng quy định về nhà ở xã hội và tái định cư.
Điển hình là dự án The Harmona bị “treo sổ” do liên quan đến quỹ căn hộ tái định cư 20% mà chủ đầu tư đã đưa vào kinh doanh, gây tranh cãi và làm chậm quá trình cấp sổ.
2.3. Chủ đầu tư chưa hoàn tất hạ tầng, bàn giao
Không ít dự án bị chậm cấp sổ hồng chung cư do chưa hoàn tất hạ tầng kỹ thuật, như hệ thống điện, nước, đường nội bộ, hoặc chưa bàn giao đúng theo quy định. Thậm chí, có những dự án bị phát hiện vi phạm xây dựng, khiến hồ sơ bị dừng để thanh tra.
2.4. Thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm
Một số dự án đang trong quá trình thanh tra pháp lý, dẫn đến việc cấp sổ bị đình trệ cho đến khi có kết quả cuối cùng. Các vấn đề này thường kéo dài nhiều năm, khiến hàng nghìn hộ dân phải chờ đợi.
3. Hệ lụy của việc chậm cấp sổ hồng chung cư
3.1. Người dân bị “khóa” quyền tài sản
Không có sổ hồng chung cư, cư dân gần như không thể thực hiện các quyền tài sản hợp pháp:
- Mua bán, sang nhượng: Không thể ký hợp đồng mua bán hợp pháp hay sang tên, dẫn đến việc thanh khoản thấp.
- Thế chấp ngân hàng: Căn hộ không có sổ hồng sẽ không được ngân hàng chấp nhận thế chấp, gây khó khăn cho những gia đình muốn vay vốn làm ăn hoặc chi tiêu.
- Định giá tài sản: Giá trị căn hộ không có sổ thường thấp hơn 10–20% so với căn hộ đã có sổ. Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến tài chính và kế hoạch của nhiều hộ dân.
3.2. Khiếu kiện kéo dài, ảnh hưởng đến an ninh trật tự
Hàng loạt vụ khiếu kiện, tranh chấp giữa cư dân và chủ đầu tư bùng phát trong nhiều năm. Người dân tổ chức tập thể gửi đơn, căng băng rôn yêu cầu cấp sổ. Những vụ việc này không chỉ gây áp lực cho chính quyền mà còn ảnh hưởng đến hình ảnh đô thị văn minh.
3.3. Uy tín chủ đầu tư bị sụt giảm nghiêm trọng
Một dự án bị chậm cấp sổ hồng chung cư đồng nghĩa với việc uy tín chủ đầu tư bị tổn hại. Nhiều khách hàng dè dặt khi quyết định mua dự án mới của những doanh nghiệp từng để xảy ra tình trạng “treo sổ”. Hậu quả là khả năng bán hàng và huy động vốn của doanh nghiệp cũng bị giảm mạnh.
3.4. Tác động tiêu cực đến thị trường bất động sản TP.HCM
Khi hàng chục nghìn căn hộ chưa có sổ hồng chung cư, thị trường bất động sản mất đi sự minh bạch. Điều này làm giảm niềm tin của nhà đầu tư và khách hàng, kéo theo rủi ro “đóng băng” một phần phân khúc chung cư.
4. Giải pháp tháo gỡ vướng mắc về sổ hồng chung cư
4.1. Hoạt động của Tổ công tác 1645
TP.HCM đã kiện toàn Tổ công tác 1645 nhằm tập trung tháo gỡ các vướng mắc liên quan đến việc cấp sổ hồng chung cư. Trong thời gian qua, tổ công tác đã rà soát 176 dự án với hơn 108.000 căn hộ, qua đó xử lý cho 87.500 căn đủ điều kiện.
Tổ công tác cam kết ưu tiên xử lý các dự án có quy mô lớn, cư dân bức xúc kéo dài để đảm bảo ổn định đời sống dân cư.
4.2. Vai trò của Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Xây dựng
- Sở Tài nguyên và Môi trường: Đẩy nhanh việc thẩm định hồ sơ, hướng dẫn chủ đầu tư hoàn tất nghĩa vụ tài chính, xác định ranh giới đất.
- Sở Xây dựng: Rà soát các vi phạm về trật tự xây dựng, yêu cầu khắc phục nhanh chóng để không kéo dài thời gian chờ cấp sổ.
- UBND TP.HCM: Phối hợp liên ngành, đưa ra cơ chế “một cửa” nhằm giảm bớt thủ tục chồng chéo.
4.3. Trách nhiệm của chủ đầu tư
Chủ đầu tư cần chủ động:
- Hoàn tất nghĩa vụ tài chính với Nhà nước, bao gồm tiền sử dụng đất, thuế và phí bổ sung.
- Nhanh chóng bàn giao hạ tầng dự án đúng chuẩn, khắc phục vi phạm (nếu có).
- Cập nhật thông tin minh bạch, công khai tiến độ xử lý sổ hồng chung cư cho cư dân.
4.4. Kiến nghị cho cư dân
Người dân cũng cần chủ động hơn trong việc:
- Tập thể kiến nghị: Thành lập ban đại diện cư dân để làm việc trực tiếp với chủ đầu tư và cơ quan chức năng.
- Theo dõi thông tin chính thống: Cập nhật các thông báo từ UBND, Sở TNMT để tránh bị lôi kéo bởi tin đồn thất thiệt.
- Giữ vững quyền lợi: Trong trường hợp chủ đầu tư cố tình chậm trễ, cư dân có thể khởi kiện hoặc nhờ pháp luật can thiệp.
5. Tương lai của thị trường bất động sản khi giải quyết vấn đề sổ hồng chung cư
5.1. Khôi phục niềm tin của người mua nhà
Một khi các dự án vướng mắc được tháo gỡ và cư dân được cấp sổ hồng chung cư, niềm tin của khách hàng đối với thị trường bất động sản TP.HCM sẽ được củng cố. Đây là yếu tố then chốt giúp thị trường vận hành minh bạch và bền vững hơn.
5.2. Minh bạch hóa thị trường bất động sản
Giải quyết triệt để vấn đề sổ hồng chung cư đồng nghĩa với việc làm sạch pháp lý của hàng loạt dự án. Thị trường sẽ minh bạch hơn, hạn chế tình trạng tranh chấp và khiếu kiện.
5.3. Tăng thanh khoản và ổn định lâu dài
Khi hàng chục nghìn căn hộ được cấp sổ, thanh khoản bất động sản sẽ tăng mạnh. Các giao dịch mua bán, chuyển nhượng diễn ra thuận lợi, đồng thời giúp thị trường ổn định lâu dài, tạo niềm tin cho cả người dân và nhà đầu tư.
6. Kết luận
Vấn đề sổ hồng chung cư là nỗi lo kéo dài của hàng chục nghìn hộ dân TP.HCM. Nguyên nhân đến từ sự phức tạp về nghĩa vụ tài chính, quy hoạch, pháp lý và sự chậm trễ trong quá trình xử lý thủ tục.
Tuy nhiên, với sự vào cuộc quyết liệt của Tổ công tác 1645, sự phối hợp của Sở TNMT, Sở Xây dựng và nỗ lực từ phía chủ đầu tư, nhiều dự án đã bắt đầu được tháo gỡ.
Việc sớm cấp sổ hồng chung cư không chỉ bảo đảm quyền lợi chính đáng của cư dân, mà còn là chìa khóa để khôi phục niềm tin và sự minh bạch cho thị trường bất động sản TP.HCM.
👉 Lời khuyên dành cho người dân: khi chọn mua nhà, hãy ưu tiên các dự án có pháp lý rõ ràng, minh bạch, đã có hoặc sắp được cấp sổ hồng để tránh rủi ro về sau.
Có nên bán đất nền Hưng Yên để đầu tư căn hộ TPHCM?
